Zone System là gì
Ansel Adam, một nhà nhiếp ảnh phong cảnh rất nổi tiếng ở Mỹ hồi thế kỷ trước, đã đưa ra khái niệm Zone System - một học thuyết rất quan trọng trong giới nhiếp ảnh thời bấy giờ. Zone System vẫn còn giá trị cho tới ngày nay, với những biến đổi phù hợp
Zone System (hệ thống phân vùng thời chụp) giúp "nhìn thấy bức ảnh sau cùng sẽ như thế nào trước khi bấm máy".
Zone System là cách để giúp thấy trước kết quả ảnh trước khi bấm máy và Histogram là biểu đồ có sau khi bức ảnh đã được chụp. Các vật thể có bề mặt khác nhau thì tính chất phản xạ ánh sáng cũng khác nhau. Ansel Adam đã nhóm lại thành 11 mức, sắp xếp theo thứ tự khả năng phản xạ ánh sáng tăng dần, gọi là Zone system.
Trị số vùng 0 là vùng đen tuyệt đối, vùng X gọi là vùng trắng tuyệt đối, vùng V là vùng đặt trị số thời chụp. Trong máy số, có thể xem dưới khung ngắm có thanh ngang có các vạch thông số: ... -2 -1 0 +1 +2 ... và mũi tên chỉ vào đâu thì đó chính là thông số máy ảnh đo và thông báo.
Vùng 0 là vùng tối, vùng đen tuyệt đối.
Vùng I là vùng tối, gần như không còn chi tiết.
Vùng II là vùng tối, còn rất ít chi tiết.
Vùng III là vùng tối, với khá nhiều chi tiết.
Vùng IV là vùng tối, với đầy đủ chi tiết có thể nhận diện được.
Vùng V là vùng đặt trị số thời chụp, nơi những chi tiết sáng rõ giá trị nhất được tái hiện.
Vùng VI là vùng sáng, với đầy đủ chi tiết ghi nhận được.
Vùng VII là vùng sáng, với khả năng thấy được khá nhiều chi tiết.
Vùng VIII là vùng sáng, không còn thấy nhiều chi tiết nữa.
Vùng IX là vùng sáng, khó có thể thấy được chi tiết nào.
Vùng X là vùng sáng tuyệt đối, hoàn toàn không có khả năng thấy được chi tiết gì.
Mỗi zone sau có khả năng phản xạ ánh sáng nhiều gấp đôi zone kế trước đó. Ví dụ zone 5 có khả năng phản xạ ánh sáng nhiều gấp 2 lần zone 4 và bằng 1/2 so với zone 6.
Về mặt giá trị thì zone 5 có khả năng phản xạ 18% lượng ánh chiếu tới nó. Có nghĩa là giả sử nguồn sáng chiếu tới zone 5 có cường độ là 100 thì zone 5 hấp thụ 82 và chỉ phản xạ 18, chính vì thế mà nó có màu xám (grey). Thực sự thì con số 18% này đối với chúng ta không quan trọng lắm. Nó chỉ có ý nghĩa đối với những nhà sản xuất camera, film.
Trong một khuôn hình nhiều đối tượng có tính chất phản xạ khác nhau và tất cả các đối tượng đều nhận được cường độ sáng như nhau, nếu 1 đối tượng được phơi sáng đúng thì tất cả các đối tượng khác cũng được phơi sáng đúng
Trong điều kiện giới hạn của mắt người cũng như film/sensor, ta khó hoặc không thể phân biệt được chi tiết trong các vùng quá tối, hoặc quá sáng. Và đại bộ phận các vật nhìn rõ được bằng mắt thường có tính chất phản xạ từ zone 2 đến zone 8. Zone 5 nằm chính giữa khu vực đó và tỷ lệ các vật có tính chất phản xạ thuộc zone 5 cũng nhiều. Do đó zone 5 được lấy làm chuẩn cho hệ thống đo sáng của máy ảnh. Chúng ta có khái niệm 18% grey, hay midle grey.
Tóm lại, các máy ảnh đời mới hiện nay đều có một hệ thống đo sáng rất tốt, nhất là các hệ thống đo sáng theo ma trận điểm. Ngoài hệ thống đo sáng của máy ảnh, chúng ta còn có sự hỗ trợ của các máy đo sáng độc lập. Tuy nhiên, dù là hệ thống nào thì nó cũng chỉ là một cái máy, và hoạt động theo những nguyên tắc nhất định và không đúng cho tất cả các trường hợp. Hiểu Zone System giúp chúng ta có sự phân tích tốt hơn về tấm ảnh sắp sửa ra đời của chúng ta.
Zone System (hệ thống phân vùng thời chụp) giúp "nhìn thấy bức ảnh sau cùng sẽ như thế nào trước khi bấm máy".
Zone System là cách để giúp thấy trước kết quả ảnh trước khi bấm máy và Histogram là biểu đồ có sau khi bức ảnh đã được chụp. Các vật thể có bề mặt khác nhau thì tính chất phản xạ ánh sáng cũng khác nhau. Ansel Adam đã nhóm lại thành 11 mức, sắp xếp theo thứ tự khả năng phản xạ ánh sáng tăng dần, gọi là Zone system.
Trị số vùng 0 là vùng đen tuyệt đối, vùng X gọi là vùng trắng tuyệt đối, vùng V là vùng đặt trị số thời chụp. Trong máy số, có thể xem dưới khung ngắm có thanh ngang có các vạch thông số: ... -2 -1 0 +1 +2 ... và mũi tên chỉ vào đâu thì đó chính là thông số máy ảnh đo và thông báo.
Vùng 0 là vùng tối, vùng đen tuyệt đối.
Vùng I là vùng tối, gần như không còn chi tiết.
Vùng II là vùng tối, còn rất ít chi tiết.
Vùng III là vùng tối, với khá nhiều chi tiết.
Vùng IV là vùng tối, với đầy đủ chi tiết có thể nhận diện được.
Vùng V là vùng đặt trị số thời chụp, nơi những chi tiết sáng rõ giá trị nhất được tái hiện.
Vùng VI là vùng sáng, với đầy đủ chi tiết ghi nhận được.
Vùng VII là vùng sáng, với khả năng thấy được khá nhiều chi tiết.
Vùng VIII là vùng sáng, không còn thấy nhiều chi tiết nữa.
Vùng IX là vùng sáng, khó có thể thấy được chi tiết nào.
Vùng X là vùng sáng tuyệt đối, hoàn toàn không có khả năng thấy được chi tiết gì.
Mỗi zone sau có khả năng phản xạ ánh sáng nhiều gấp đôi zone kế trước đó. Ví dụ zone 5 có khả năng phản xạ ánh sáng nhiều gấp 2 lần zone 4 và bằng 1/2 so với zone 6.
Về mặt giá trị thì zone 5 có khả năng phản xạ 18% lượng ánh chiếu tới nó. Có nghĩa là giả sử nguồn sáng chiếu tới zone 5 có cường độ là 100 thì zone 5 hấp thụ 82 và chỉ phản xạ 18, chính vì thế mà nó có màu xám (grey). Thực sự thì con số 18% này đối với chúng ta không quan trọng lắm. Nó chỉ có ý nghĩa đối với những nhà sản xuất camera, film.
Trong một khuôn hình nhiều đối tượng có tính chất phản xạ khác nhau và tất cả các đối tượng đều nhận được cường độ sáng như nhau, nếu 1 đối tượng được phơi sáng đúng thì tất cả các đối tượng khác cũng được phơi sáng đúng
Trong điều kiện giới hạn của mắt người cũng như film/sensor, ta khó hoặc không thể phân biệt được chi tiết trong các vùng quá tối, hoặc quá sáng. Và đại bộ phận các vật nhìn rõ được bằng mắt thường có tính chất phản xạ từ zone 2 đến zone 8. Zone 5 nằm chính giữa khu vực đó và tỷ lệ các vật có tính chất phản xạ thuộc zone 5 cũng nhiều. Do đó zone 5 được lấy làm chuẩn cho hệ thống đo sáng của máy ảnh. Chúng ta có khái niệm 18% grey, hay midle grey.
Tóm lại, các máy ảnh đời mới hiện nay đều có một hệ thống đo sáng rất tốt, nhất là các hệ thống đo sáng theo ma trận điểm. Ngoài hệ thống đo sáng của máy ảnh, chúng ta còn có sự hỗ trợ của các máy đo sáng độc lập. Tuy nhiên, dù là hệ thống nào thì nó cũng chỉ là một cái máy, và hoạt động theo những nguyên tắc nhất định và không đúng cho tất cả các trường hợp. Hiểu Zone System giúp chúng ta có sự phân tích tốt hơn về tấm ảnh sắp sửa ra đời của chúng ta.
Nhận xét
Đăng nhận xét